Deel 2:  Opbouw van een groen dak, soorten beplanting, kosten en subsidie

De opbouw voor plat en hellend dak. (Zie ook de foto's).

Voor alle daken geldt dat de eerste laag een waterdichte laag moet zijn. Vaak is deze van zwart EPDM  folie. Daarbovenop komen de andere lagen.

Plat dak: Eerst komt er drainagefolie/waterbufferfolie voor het vasthouden van water. Daarop wordt filtervlies doek gelegd om te voorkomen dat kleine gronddeeltjes de drainage vullen. Daarna wordt er een substraat in gestort. Dit voorkomt het dichtslaan en verzuren van de ondergrond. Hierop worden sedummatten geplaatst die opgekweekt zijn op een sterk een afbreekbaar net. Na het leggen hechten de wortels zich snel op het substraat. Om de afwatering van het dak niet te belemmeren wordt aangeraden om langs de randen van het dakgrind of (olivijn)split aan te brengen.

Hellend dak: Eerst een bevloeiingsmat voor het vasthouden van water. Vervolgens rasters, afmeting bijvoorbeeld ca. 40×60 cm die eenvoudig aan elkaar te koppelen zijn om optimale stevigheid te creëren en afschuiving te voorkomen. Daarin komt het substraat en daarbovenop de sedummatten. Ook hier kan langs de randen een laag grind of olivijnsplit aangebracht worden.

Lichtgewicht daksysteem

Er bestaat ook een groendaksyteem wat erg licht van gewicht is doordat de substraatrol van puur steenwol is gemaakt. Een groendakcassette is geschikt voor daken met een hellingshoek van 0 tot 15 graden en weegt 40 tot 45 kilo in verzadigde staat. Inclusief sedumplantjes is dit systeem 61 tot 70 millimeter hoog. In het sedum lichtgewichtsysteem zitten wel 10 tot 12 soorten sedumplantjes en het is altijd voor 95% begroeid. Het systeem bestaat uit een aantal lagen; De substraatrol is 2 cm dik. Dit materiaal is gemaakt van steenwolvezel en maakt zwaar daktuinsubstraat overbodig. Daarom is dit systeem zo licht van gewicht. Het drainagedoek met filtervlies is 2 cm dik. Dit zorgt ervoor dat het systeem veel water kan afvoeren. Het vliesdoek werkt tevens wortelwerend naar het dak toe. (Bron: Groendakonline.nl)

En tenslotte is het ook mogelijk om met kant en klare cassettes een groen dak te creëren. Hiervoor kunnen cassettes die al gevuld zijn met substraat en planten aan elkaar geklikt worden en zo op het dak geplaatst worden, al dan niet tussen zonnepanelen. Omdat er met een vast formaat cassette gewerkt wordt is de mogelijkheid om het gehele dak te benutten mogelijk lastiger. Tevens is deze mogelijkheid wel wat duurder dan een losse opbouw. 

Substraat

In de substraatlaag groeien de plantjes. Voor een sedumdak kan een substraatlaag van 4 cm aangehouden worden, voor een dak met meer diverse planten moet de laag dikker zijn. Hoe dunner de laag, hoe eerder er water en voedingsstoffen toegevoegd zullen moeten worden. Als de beplanting wat terugloopt is mesten aan te raden. Groendaksubstraat moet kwalitatief aan een beoordelingsrichtlijn voldoen en bestaat mengsel van minerale delen, (o.a. lava, gebroken kleikorrels, puimsteen), zuivere organische materialen (bijv. duurzaam veenmos), 100% natuurlijke meststoffen, compost en enkele toevoegingen Het heeft hierdoor een groot water absorberend en watervasthoudend vermogen (in de tijd), een groot poriënvolume en hoog luchtgehalte. Dat laatste is belangrijk voor een goede doorwortelbaarheid. Wanneer we een laag substraat aanbrengen van 10 cm, hebben we een droog gewicht van 95 kg/m2. Verzadigd is dit 135 kg/m2. Na inklinken komen we effectief op een substraatdikte van 8 cm. Dit toont aan dat een nat groen dak inderdaad heel wat extra weegt.

Je kunt substraat kopen in zakken van 20 kg, het kan los gestort in big bags geleverd worden en het kan zelfs op het dak geblazen worden. Let op: het klinkt nog zo’n 20% in als het ligt.

Beplanting

De laatste laag in de opbouw van het groene dak is het leukste; de planten! Er is de keus tussen een Sedumbeplanting en overige beplanting.

Bij sedumbeplanting kan gekozen worden voor losse plugplantjes of een kant en klare sedummixmat die opgerold geleverd wordt. Hierin zitten gemiddeld minimaal 6-10 sedumsoorten; Sedum Album Coral Carpet, Sedum Album Minor, Sedum Lydium en Sedum Acre. En in mindere mate o.a. Sedum Reflexum, Sedum Hybriden Immergrünchen, Sedum Spurium en Sedum Hispancium. Iedere soort bloeit circa vijf weken, hierdoor bloeit het dak van april tot september in verschillende kleuren. De sedummixmat is een 100% biologisch afbreekbare vegetatiemat geproduceerd op een cocosbasis. Het gewicht van een mat is droog: ca. 15 kg/m². Als dit verzadigd is met water loopt dit op tot ca. 35 kg/m².  Let op: Dit komt dus boven op het gewicht van de substraatlaag. Sedummixmatten worden veelal geleverd in goed hanteerbare matten van circa 100 x 120 cm of 200/100 x 60 cm; dikte 2 – 4 cm. De bedekkingsgraad met Sedum is zeker 85%. (Bron: Groendak.nl). Sedum trekt nuttige insecten aan zoals vlinders,  lieveheersbeestjes, honingbijen, hommels en vele andere soorten. Deze insecten zijn tevens heel nuttig voor de natuurlijke balans in je tuin. 

Naast Sedum zijn er ook veel andere rotstuin en alpine planten die het goed doen op een groen dak wat niet belopen wordt. Bijvoorbeeld Aster alpinus, Sempervivum soorten, kruiptijm, Saxifraga of stekelnootje. En natuurlijk ook kleine siergrassoorten. En als het over een beloopbaar dak gaat waar de constructie stevig genoeg is kan in bakken uiteraard allerlei gewassen gekweekt worden, tot aan bomen toe.

Kosten

Het aanleggen van een extensief groendak (Sedum)kost ca. 25 - 50 €/ m² netto vegetatieoppervlakte, afhankelijk van de grootte van het dakoppervlak, de substraatdikte en de fabrikant.

De bouwkosten van een intensief groendak (Gemengde beplanting) zijn afhankelijk van de individuele ontwerpeisen voor beplantingsgebieden, verhardingen en beregening. En daarnaast van de laagdikte, de totale oppervlakte en het aandeel groen en liggen tussen de 60 en 150 €/ m² netto vegetatieoppervlak.

Subsidie groene daken

Woningeigenaren binnen de gemeente Apeldoorn kunnen subsidie aanvragen voor de aanleg van een groen dak op hun woning. De gemeente Apeldoorn wil haar inwoners stimuleren om een groen dak aan te leggen en stelt daarom een subsidie beschikbaar. Let op! Vraag de subsidie aan voordat u begint met de aanleg.

U krijgt een vergoeding voor de werkelijke kosten. U krijgt maximaal € 30 per m2 en als particulier in totaal max. € 2.500,-. Zie https://www.apeldoorn.nl/subsidie-groene-daken