Apeldoorn
Half december hebben we weer blad gekregen van de gemeente om deze te verdelen over de lege bedden. December is de maand van feestelijke bijeenkomsten, zo ook in de moestuin, waar de vrijwilligers hebben kunnen genieten van een uitgebreide (kerstsoep)lunch.
Begin januari worden in de koude kas raapstelen en spinazie gezaaid. Dan komt de vorst en kan er geschaatst worden, maar de opbrengst is niet groot in maart. In de wintermaanden is er minder te doen in de moestuin. Om niet helemaal stil te vallen, bieden we de liefhebbers ook een alternatief aan om toch bij elkaar te komen. Eén van de vrijwilligers start een cursus botanisch tekenen: elke laatste vrijdag van de maand. De komende maanden staan meer activiteiten op de planning. Tussen de eerste en tweede vorstperiode zijn opnieuw raapstelen en spinazie gezaaid, waarvan de opbrengst in maart beduidend hoger ligt dan de eerste zaai.
Door oneigenlijk gebruik van de minibieb en de daardoor ontstane klachten worden door leerlingen van Adventus (afsluitbare) deuren gemaakt, die in maart geplaatst zijn.
Tiphaine Bresser, die namens de gemeente Apeldoorn bioloc bijeenkomsten organiseert, heeft Sadika en Da Capo in contact gebracht met elkaar en met ons, om ervaringen met elkaar te delen. Vorig jaar heeft Mart, Sadika adviezen gegeven bij de opstart van hun moestuin. Da Capo is een stichting voor buitenlandse vrouwen. Ze zijn ook een moestuin begonnen. Wij hebben betongaas en tuingereedschap gegeven en geholpen bij het in elkaar zetten van een gereedschapsschuurtje. Voor de prijs voor Diversiteit & Inclusie. Dit is een Apeldoornse initiatief dat bedoeld is voor bedrijven, organisaties, individuen en groepen die zich op een inspirerende manier inzetten voor een inclusief Apeldoorn. De prijs ging aan onze moestuin voorbij.
Moestuin Havenpark doet mee aan het 1000-soorten-tuin project.
Het hele jaar 2024 gaan we in de moestuin uitzoeken wat er allemaal vliegt, kruipt, spontaan groeit, zwemt, ritselt, kwettert, springt, fladdert, zoemt en zingt.
In februari hebben we de eerste twee stronken witlof geoogst.
Het nieuwe insectenhotel heeft een groen dak gekregen.
De zoete aardappel en chayote in/op aarde gelegd om te spruiten. Eind maart heeft een van de drie soorten zoete aardappelen spruiten gekregen en de chayote, die te lang in de koelkast heeft gelegen eer deze in/op de aarde is gelegd, is verschrompeld. De knoflook is gepoot en eind maart zichtbaar.
Mart wordt opgenomen in het ziekenhuis. Het is schrikken. Besloten wordt dat 3 personen gezamenlijk proberen de moestuin “te runnen”.
De verkoop van de moestuin staat on hold.
Begin maart begonnen met het zaaien van bonen. Mart volgt ons via de moestuinapp en geeft advies.
Begin april is het gevoelsmatig nog steeds geen lente: regen, regen, regen….. Maar eindelijk wordt het beter met enkele dagen temperaturen boven de 20 graden. Tijdelijk helaas. .
In september loopt het uitbundige groeiseizoen ten einde. Toch viel er nog genoeg te oogsten. Appels, peren, abrikozen, meloenen en herfst-frambozen. De pompoenen worden meestal geoogst als het vruchtsteeltje bruin wordt door verkurking. De oogst van de courgetten kan in principe door blijven gaan tot de bladeren er minder fraai uit gaan zien.
In de kas houden de meeste kruiden, behalve de basilicum, het voor gezien. De peper-, paprika-, komkommer- en zoete aardappelplanten staan er nog fris bij. In september nemen de zonuren af. Daarom halen we het blad weg bij de tomaten. Dit jaar waren de kolen het doelwit van de slakken en zaten er veel kleine slakjes op de peperplanten in de kas.
Moestuin Havenpark wordt gezien als een unieke plek die op een bijzondere manier tot stand is gekomen. We kregen daarom op 28 september bezoek van twee (fietsende) groepen in het kader van het kennisevent Gelderse Buitenkansen dat door de provincie georganiseerd werd.
Het is half oktober als we ontdekken dat er in 't Huussie is ingebroken. Wat een pech.
In de laatste volle week van oktober waren de winterwortels en raapstelen zover dat we konden gaan oogsten. Raapstelen zijn dan wel echte voorjaarsgroenten, maar kunnen nog gezaaid worden tot eind augustus/begin september. Ook groeiden er nog kleine courgettes.
Op uitnodiging van Mart zijn er afgevaardigden van twee politieke partijen op bezoek geweest.
In november worden de laatste tomaten geoogst. De paprika- en peperplanten blijven nog even staan want ze zien er nog frisgroen uit. Ook de zoete aardappel kan nog even in de grond blijven zitten.
Toen de eerste vorst over de moestuin kwam was dat het sein om de yacón te oogsten. Yacón wordt ook wel grondappel, zonnewortel of Boliviaanse zonnewortel genoemd. Wat je oogst zijn de appelwortels en de stengelknollen. De appelwortels zijn in vorm en formaat een beetje vergelijkbaar met de knollen van zoete aardappelen. Die kun je eten als fruit of groente. De stengelknollen zijn kleiner en die worden bewaard voor het volgend jaar om ze te poten.
Eind november kan (eindelijk) de boerenkool geoogst worden. Ook na de vorst zijn de mispels en de laatste vijgen geplukt. Mart heeft er sap van gemaakt en daar hebben we van kunnen proeven
Op het dak van de mini-bieb zijn graszoden gelegd waarop sedum gaat groeien. De mini-bieb trekt ook mensen die het fijn vinden om er een nacht door te brengen. Vanuit de buurt kregen we berichten dat er drugsgerelateerde problemen ontstaan. Nu is besloten om de mini-bieb tijdelijk te sluiten.
Ons kwam ter ore dat de gemeente Apeldoorn in overleg was over de verkoop van Moestuin Havenpark. Dat baarde ons veel zorgen. Om het behoud kracht bij te zetten heeft Mart gebruik gemaakt van de mogelijkheid om dit aan te kaarten tijdens de Politieke Markt Apeldoorn. Hij deed een dringende oproep aan de gemeente om de verkoop niet door te laten gaan. ’Wij zijn geworteld op deze plek’ zei Mart en daarna deelde hij wortels uit aan de raadsleden. Na een motie van GroenLinks, samen met enkele andere politieke partijen, is de verkoop voorlopig in de ijskast gezet.
Het verhaal van Moestuin Havenpark is er een van veerkracht, liefde voor de natuur en behoud van de groene oase in het centrum van Apeldoorn. De winter mag komen, maar de wortels van deze tuin zijn diep geworteld en zullen blijven groeien, ongeacht welke uitdagingen er op ons pad komen.
Voor 2024 wensen we jullie een mooi (moes)tuin jaar toe met veel groei en bloei in de tuin en een prima oogst!
Het is december 2022 wanneer Mart mij vraagt om over de ontwikkelingen van/in de moestuin voor de nieuwsbrief Groensnippers te schrijven.
Ik ben Bart Feenstra en sinds 2022 lid van Groei & Bloei. Mijn vrouw, Engelien, en ik werken al een aantal jaren in de moestuin Havenpark. Samen vertellen we over de ontwikkelingen in de moestuin. Dit keer over de eerste 4 maanden van 2023.
Na een korte periode van vorst kwam de temperatuur na 19 december 2022 rond de 10 graden uit. Langs de randen van de moestuin staan allerlei fruitbomen en van de Prunus domestica Victoria sprongen enkele knoppen al open. 2023 begint met de warmste jaarwisseling ooit. Maar de vorst kwam terug in de 3de week van januari en bevroren de knoppen van Prunus.
Als de meeste bedden leeg zijn dan komt er blad op te liggen. Een experiment in de tuin is dat we een aantal bedden hebben bedekt met karton om het “onkruid’ tegen te gaan en de bodem te beschermen. Op het karton komt blad. We laten het geheel verteren om zo de bodem te verbeteren en te verrijken. Ook in de kas hebben we karton gelegd.
Op droge dagen wordt er begonnen met het “onkruid” vrij maken de paden i.v.m. NLdoet.
In de winter is er tijd voor klusjes in en rondom het Huussie, bijvoorbeeld een oud vogelvoederhuisje vervangen en een vliering maken. Doordat januari nogal regenachtig is staan de buitenwerkzaamheden op een laag pitje.
Eind januari was er een informatief overleg over de moestuin voor alle vrijwilligers, waarin plannen en ideeën voor het komende jaar werden besproken.
We willen mindervaliden ook de mogelijkheid bieden om in de moestuin te werken door een plek te creëren waar zij makkelijk kunnen moestuinieren. Inmiddels ligt er al een tegelvloer.
In de kas is het eerste zaad van 2023 gezaaid: spinazie (4-1) en raapstelen (19-1).
Als de bestelde zaden half januari zijn binnengekomen worden deze met de overgebleven zaden van 2022 weer in een zaaischema voor 2023 gezet.
Op1 februari zijn we gestart met het kweken van oesterzwammen. Oesterzwammen groeien op koffiedik. Gelukkig hebben de buren van het Huussie, Omnizorg, heel veel koffiedik en elke week mogen we dat daar op komen halen. Toen we daar vertelden wat we aan het doen werden raakten de mensen van Omnizorg enthousiast en nieuwsgierig.
Eind maart kon de eerste spinazie en raapstelen in de kas worden geoogst. Begin april kwamen de eerste oesterzwammen tevoorschijn en op 12 april hebben we ervan kunnen eten bij het soepmoment tussen de middag.
Inmiddels zitten de eerste zaden alweer buiten in de grond, Ook in de “zaaikamer” worden de eerste zaden voorgezaaid om straks buiten of in de kas geplant te worden.
De andijvie die vorig jaar geplant is kan worden/is geoogst.
Op 10 maart deden we mee aan NLdoet. 6 Personen hadden zich aangemeld voor NLdoet en samen met de moestuinvrijwilligers lag de 8 kuub houtsnippers binnen no time op de paden. Tijdens de koffie daarna gaf moestuinvrijwilliger Jan Roelofsen een minikoffieconcert met cello. Daarna konden we genieten van een warme kop soep.
