In het vorige artikel hebben we belicht dat de bodem van essentieel belang is voor de biodiversiteit. Maar ook boven de grond kunnen we een steentje bijdragen aan het vergroten van de biodiversiteit. O.a. door het gebruik van planten. Waarom is beplanting eigenlijk zo belangrijk?

Hoe minder verharding er in de tuin ligt en dus hoe meer groen er in de tuin is hoe beter het regenwater de grond in kan trekken en hoe minder water er in het riool terecht komt. Daarmee wordt de rioolwaterzuivering ontlast. Vooral tijdens extreme regenval wordt de piekbelasting van het rioolstelsel verkleint. 

Daarnaast filteren planten en bomen als het ware fijnstof uit de lucht en slaan dat op tussen het gebladerte en nemen Co2 op uit de lucht. In combinatie met zonlicht wordt dat omgezet in voedingstoffen voor de boom en wordt zuurstof als reststof weer uitgestoten. Zo hebben zij het vermogen om verontreinigende stoffen uit de lucht en bodem op te nemen: hoe groter het groene gebied, hoe meer dat een rol kan gaan spelen.

Leven in een groene omgeving biedt ontspanning en is goed voor de gezondheid en het welzijn van de mens; klachten als geïrriteerde ogen, hoofdpijn, droge keel en vermoeidheid nemen af. Ook absorberen planten geluid en zorgen hierdoor voor meer omgevingsrust, zowel binnen in huis als daarbuiten en zowel voor mens als dier.

Aangezien groen een leefomgeving biedt voor vogels, insecten, vlinders en andere dieren vergroot dit de biodiversiteit. 

Er zijn meerdere dingen die u zelf kunt ondernemen om de biodiversiteit in de eigen tuin te vergroten. Wij noemen hier 10 punten:

1. Beperk de bestrating

Uiteraard heeft iedere tuin een plek waar je kunt zitten. Zorg ervoor dat deze niet groter is dan nodig. Een passend formaat terras is ook nog eens knusser. Kijk ook eens of er op sommige plekken misschien waterdoorlatende halfverharding (grind, split of olivijn) mogelijk is in plaats van tegels.  

2. Lok vogels en insecten (bijen en vlinders) 

Uiteraard zijn het hele jaar rond bloemen onontbeerlijk in een diervriendelijke tuin. Het liefst veel enkel bloemige bloemen zodat de insecten ook bij de stamper en meeldraden kunnen komen. Denk daarnaast aan planten die ook zaden, vruchten en noten dragen, ook nog laat in het jaar.  En als er dan ook voldoende schuilplaatsen, nestgelegenheid en water aanwezig is wordt uw tuin extra aantrekkelijk voor vogels.

3. Water in de tuin 

Iedere tuin is groot genoeg om een vorm van water in de tuin terug te laten komen. Als er een waterschaal, waterloop of vijver in uw tuin aanwezig is kunnen dieren badderen, drinken en zichzelf verkoelen. Daarnaast kunnen insecten eitjes leggen. 

4. Beschutting voor vogels

Vogels schuilen graag om zich te beschermen tegen belagers. Dat kunnen ze goed in (prikkel)struiken. Als er naast een voederplek zo’n struik als uitvalsbasis is, komen ze makkelijker een hapje smullen. 

5. Een natuurlijke haag als erfafscheiding 

Zoals al eerder aangegeven houden vogels zich schuil en nestelen ze graag in een struik. Veel erfafscheidingen worden gevormd met houten schuttingen. Maar misschien is er ook wel ergens ruimte voor een haag van struiken? Als u toch voor een hekwerk gaat; houdt dan op verschillende plekken voldoende ruimte (15x15 cm) voor de egels die heel graag van tuin naar tuin lopen. Zo kunnen ze ook in uw tuin een lekker hapje verorberen.

6. Preventieve plaagbestrijding en gewasbescherming

Als een plant de tijd gekregen heeft om groot te groeien wordt het een sterke plant. Vaak zijn dit biologisch gekweekte planten. Belangrijk is ook dat hij op de plek waar hij gezet wordt past qua hoeveelheid zonlicht en grondsoort. Want als de plant het optimaal naar zijn zin heeft is hij gezonder en beter beschermd tegen plaagdieren.

Mochten er meststoffen nodig zijn kies dan organische meststoffen; deze bouwen het bodemleven op. Voorkom eenzijdige en te sterke bemesting. Chemische meststoffen geven een snelle groeistoot. Gebruik deze voor een acuut tekort, maar doe dit niet vaak want daarmee verstoor je het bodemleven.

Een plant haalt bepaalde voedingsstoffen uit de bodem en brengt weer andere stoffen in de bodem. Door wisselbeplanting toe te passen zorg je ervoor dat de iedere plant weer voedsel kan vinden in de bodem zonder eenzijdige bemesting toe te hoeven passen.

Als je ongewenste planten (onkruid) tussen de planten weghaalt voordat het zaad gevormd heeft, scheelt dat een hoop werk en zijn onkruidbestrijdingsmiddelen overbodig.

7. Niet snoeien in het broedseizoen

In hagen en bomen kunnen vogels veilig een nestje bouwen. Vogels doen dan vaak vakkundig onopvallend zodat het nest niet goed te zien is. Als een struik of boom dan gesnoeid of gekapt wordt zou daarmee ook het broedsel verloren gaan. Daarom is er een adviesperiode om niet te snoeien tussen 15 maart en15 juli.

8.Composteer en snipper, mulch en takkenwal 

Het groenafval uit tuin en keuken kan in de groene kliko maar ook op een composthoop. Voordeel is dat er minder gft-afval overblijft en u de tuin kunt verrijken met eigen gemaakte compost. Hoe leuk is dat! 

Takken kunt u klein snipperen en als een bodem bedekkende laag terug in de border brengen. Dat kan ook met een laagje afgemaaid gras (zonder zaad!) of gekochte hout of schorssnippers. We noemen dit een mulch laag. Dit houdt vocht in de bodem vast, houdt onkruid in toom en ziet er bovendien nog mooi uit ook.

9. Houd het.… slordig  

Misschien is het ook in uw tuin wel mogelijk om ergens een rommelhoek, stapeltje houtblokken, of wat brandnetels te gedogen. Dit geeft diertjes en insecten voedsel en schuilplaats. Een takkenril maken van door het jaar heen afgesnoeid hout is ook een idee. Het ziet er fraai uit en voorziet de dierenwereld van een prachtige plek om zich in te kunnen verschuilen en te overwinteren.

10. Hang nestkastjes en insectenhotels op in de tuin. 

Om insecten te laten overwinteren in de tuin zijn spleten, kiertjes en holletjes noodzakelijk. Dat kunt u extra creëren door een insectenhotel op te hangen. 

Als vogels de mogelijkheid hebben om een nestplaats te vinden en er voldoende voedsel in uw tuin aanwezig is, dan is de kans groot dat vogels zich aan uw tuin binden en daar blijven nestelen. Bovendien is het een leuk gezicht om vogels in en uit te zien vliegen en kan je vogelhuisje vinden in de meest leuke en bijzondere vormen.

Wij hopen u met deze punten inspiratie te hebben gegeven om ook eens in uw eigen tuin te kijken of u nog een (extra) bijdrage kunt leveren aan vergroting van de biodiversiteit in de tuin.